Salvadori-vijgpapegaai – Psittaculirostris salvadorii

Formaat: 19 cm. Ringmaat: 6 mm.

Man en pop: er is een duidelijk verschil. Voorhoofd en teugel van beide zijn blauwgroen. De schedel is groen met een zwakke blauwe streeptekening. De veren van de nek, de wangen en het oordek zijn goudgeel. Omdat deze verlengd zijn, lijken ze een borstelachtige structuur te hebben. Dit geeft de vogels een bijzonder uiterlijk. Achter het oog bevindt zich een blauwe vlek. De buik, de rug, de vleugels en de staart zijn overwegend groen tot groengeel van kleur. De snavel is zwart en de poten zijn grijs. Het opvallendste verschil tussen man en pop is te vinden in de borstband: deze is rood bij de man en bij de pop hemelsblauwgroen met aan weerszijden van de borst kleine wijnrode vlekken.

Herkomst, leefwijze en status

Deze soort leeft in het noordwesten van Irian Jaya, globaal van het oostelijk gedeelte van de Geelvinkbaai tot aan de Humboldtbocht. Salvadori-vijgpapegaaien bewonen in hun leefgebied bossen, bosranden en gedeeltelijk ontgonnen land. Vaak ook worden ze gezien in de nabijheid van menselijke nederzettingen. Buiten de broedtijd leven ze paarsgewijs of in kleine groepjes. Hun voedsel bestaat in hoofdzaak uit vijgen, nectar, bloesems en waarschijnlijk ook insecten en hun larven.

Voeding vijgpapegaaien

Bovenaan het menu staan vaak vijgen. Hiervan worden met name de zaadjes gegeten; het vruchtvlees laten de vogels meestal onberoerd. Het voedsel bestaat verder nog uit wilde vruchten, nectar, zaden, bloesems en insecten en hun larven. Vijgpapegaaien stellen dus geheel andere eisen dan de meeste andere kromsnavels. Zo is bijvoorbeeld bekend dat ze een verhoogde behoefte hebben aan vitamine K3, dat een belangrijke rol speelt bij de stolling van bloed. Uit onderzoek van massaal gestorven, pas geïmporteerde, vijgpapegaaien is gebleken dat inwendige bloedingen ten gevolge van een tekort aan vitamine K3 hier de oorzaak van waren. Het is dan ook niet verrassend dat de vijgen die ze het hele jaar door in hun natuurlijk leefgebied eten een belangrijke bron van vitamine K3 blijken te zijn. In samenhang hiermee zou deze vogels dagelijks per individu het volgende menu moeten worden voorgezet:

• ca. 50 gram gesneden (kleine) blokjes fruit en groente (banaan, tomaat, appel, bosvruchten, granaatappel, kiwi,mango, peer, aalbes, braam, framboos, paprika, broccoli,wortel e.d.);

• geweekte vijgen;

• volgens voorschrift Aves fruitmix of Nekton Q. Aves fruitmix is een premix die het voer voor vruchtenetende vogels completeert en Nekton Q is een multivitamine meteen hoog gehalte aan vitamine K;

• enkele meelwormen en wasmotlarven;

• sepia en grit;

• vers drinkwater.

Omdat pasgeboren jongen (nog) geen zaden en pitjes van vruchten, vijgen e.d. kunnen verteren mogen deze, één à twee dagen voordat de eieren uitkomen, niet meer in de voeding voorkomen. Verder hebben de jongen in de opfokperiode een verhoogde eiwitbehoefte. Om hieraan te voldoen kunnen aan de vogels extra wasmotten, meelwormen e. D. worden verstrekt. Ook speciaal hiervoor in de handel zijnde eiwitrijke voedingssupplementen, zoals Aves-start, mogen dan niet ontbreken. Het voedsel kan het best in vrij zware bakjes worden aangeboden. Dit voorkomt dat de vogels ze omgooien of ermee gaan spelen, wat ze graag doen. De gesneden blokjes fruit en groente dienen niet te groot te zijn omdat de vogels er anders teveel van verknoeien. Dit laatste wordt vooral veroorzaakt doordat ze een voorkeur hebben voor de pitjes van het fruit en dit, met name vijgen, net zo lang ontleden tot ze deze bereikt hebben. Van het vruchtvlees wordt vaak maar heel weinig gegeten. De voerplaats dient dagelijks schoongemaakt te worden om te voorkomen dat de vogels ziek worden door oud en beschimmeld voer. Omdat ze heel graag knagen met hun krachtige snavels is het verder belangrijk dat ze kunnen beschikken over verse takken.

Huisvesting vijgpapegaaien

Een volière voor vijgpapegaaien dient een minimale lengte te hebben van 2 à 3 m, een breedte van 1 m en een hoogte van ca. 2 m. Omdat ze graag klauteren, springen en klimmen verdient het aanbeveling de volière te voorzien van klimbomen, dikke stukken touw en ander speelgerei. Verder moet het verblijf gemakkelijk schoon te houden zijn, dit in verband met de dunne ontlasting. Dit betekent dat de wanden en de vloeren het best van gladde materialen, bijvoorbeeld trespa of tegeltjes kunnen zijn vervaardigd. Vijgpapegaaien zijn gevoelig voor kou en voelen zich het prettigst bij een temperatuur die rond 20°C ligt. Ze dienen het gehele jaar door een broedblok tot hun beschikking te hebben omdat ze hier niet alleen in broeden maar er ook de nachten in doorbrengen. Om te zorgen dat de oudervogels eventuele jongen voldoende voer kunnen verstrekken is een minimale (kunstmatige) lichtduur van twaalf uur gewenst. Ingeval van een buitenvolière is het van belang dat de ondergrond goed gedraineerd is, zodat de dunne uitwerpselen gemakkelijk kunnen worden weggespoeld. Een goede ondergrond hiervoor is een flinke laag grof grind. Dit is met een tuinslang simpel schoon te spuiten en ook kan het vrij gemakkelijk worden omgeharkt. Vijgpapegaaien houden erg van baden en moeten dan ook steeds de beschikking hebben over vers badwater. Zorg er ook voor dat een deel van de buitenvolière open is zodat ze, wanneer de buitentemperatuur dit toelaat, van een mals regenbuitje kunnen genieten! Om aan de behoefte aan baden tegemoet te komen zou eventueel ook een kunstmatige beregeningsinstallatie aangelegd kunnen worden.  Een geschikte bodembedekking voor het (binnen)verblijf is grof zaagsel, hennepvezel, kattenbakgrit en dergelijke. Vanwege verlies van nagels en teenverwondingen is het houden van de vogels op gaas af te raden. Vijgpapegaaien kunnen last hebben van (sterk) doorgroeiende bovensnavels. Knaagtakken zijn dus erg aan te bevelen.

Kweken met vijgpapegaaien

Als nest- en slaapgelegenheid kan een nestblok worden gegeven met een bodemoppervlak van 20 x 20 cm, een hoogte van 60 cm en een invlieggat van ca. 5 cm. Dit kan het best worden uitgevoerd met een (aangebouwde) insluipgang. Ook een L-vormig nestblok met een bodemoppervlak van 15 x 25 cm, een hoogte van 12 cm en een invlieggat van 5 cm voldoet. Een andere mogelijkheid is een horiontaal blok van 20 x 20 x 40 cm (lxhxb). Dit dient altijd ter beschikking te staan omdat de vogels hier ’s nachts in slapen. Als nestmateriaal moet een dikke laag houtspaanders in het blok worden aangebracht zodat de dunne ontlasting van eventuele nestjongen gemakkelijk wordt geabsorbeerd. Vijgpapegaaien hebben geen specifieke broedperiode, ze kunnen hier het hele jaar door mee beginnen. De pop is de meest dominante vogel en wil de man, met name in de broedperiode, nog wel eens flink op de huid zitten. In de meeste gevallen leidt dit echter niet tot ernstige verwondingen. In de regel legt de pop twee eieren die ze zelf bebroedt. Nestcontrole wil nog wel eens problemen geven en moet daarom tot een minimum worden beperkt. Deze kan er namelijk de oorzaak van zijn dat de pop te lang van de eieren afgaat waardoor die teveel afkoelen en afsterven. In het algemeen geldt trouwens dat vijgpapegaaien een hoge nesttemperatuur nodig hebben. Bij de kweek dient hier dan ook rekening mee gehouden te worden, bijvoorbeeld door nestblokverwarming in de vorm van warmteplaatje of een verwarmingskabel aan te brengen. Na een broedduur van ongeveer 25 dagen worden de jongen geboren. Door de dunne ontlasting is het vanaf dit tijdstip noodzakelijk om wekelijks de houtkrullen in het nestblok te vervangen. Pasgeboren jongen zijn bedekt met witte donsveren die na enkele dagen verdwijnen. Ze zijn dan kaal en in dit stadium erg gevoelig voor afkoeling. Op een leeftijd van ongeveer tien dagen moeten ze worden geringd. Na ongeveer twee weken worden de eerste veerstoppels zichtbaar op de vleugels en na nog eens twee weken zijn beide vleugels al grotendeels bedekt met veren. Op een leeftijd van een kleine twee maanden vliegen de jongen uit om daarna nog een aantal weken door de oudervogels te worden (bij)gevoerd. Meestal gaan die na het uitvliegen van de jongen al weer over tot een volgend legsel.

A. van Kooten

Terug naar Index  lori’s